تا حالا به این فکر کرده بودید که کاراکتر بی جان و ثابت طراحی شده توسط طراح چگونه به حرکت در می آید؟ اضافه کردن قابلیت حرکت به کاراکتر ها کار مسئول استخوان بندی(یا همان ریگ بندی) تیم ساخت انیمیشن است. شاید برای شما این سوال پیش بیاید که اصلا ریگ بندی کاراکتر چیست؟ و چگونه این کار انجام میشود؟

بگذارید کمی از عقب تر شروع کنم؛ در گذشته برای جان بخشی به کاراکتر های طراحی شده می بایست همه اجزای بدن کاراکتر را برای تکان دادن یک بخش از آن دوباره طراحی می کردند ولی امروزه با امکان ریگ بندی کاراکتر، متخصص ریگ برای تمام اجزای متحرک کاراکتر و قابلیت های اجزا یک کنترلر در نظر میگیرد که انیماتور ها با استفاده از این کنترلر ها میتوانند به سادگی عملیات متحرک سازی را انجام بدهند.(برای یادگیری قواعد انیمیت یا همان متحرک سازی سری به مجموعه مقالات سیر اصولی انیمیشن بزنید).

ریگ بندی کاراکتر چیست؟

فرض کنید که ریگ همون استخوان های بدن انسان است و کاراکتر ما یک انسان؛وظیفه مسئول ریگ بندی این است که این استخوان ها و مفاصل رو به این کاراکتر متصل کند. ریگ بندی کاراکتر به مجموعه فعالیت هایی میگن که در اون استخوان ها و موقعیت آن ها، مفاصل و ویژگی های حرکتی آن ها،کنترلر های استخوان ها، کنترلر های حرکتی، دفورمر ها و … طراحی میشوند تا انیماتور بتواند با استفاده از آن ها به انیمیت بپردازد.

اجزای تشکیل دهنده یک ریگ

برای آن که در ریگ بندی کاراکتر پروژه های مان موفق باشیم باید بدانیم برای این کار به چه چیز هایی نیاز داریم تا کار خود را به نحو احسن انجام بدهیم.

استخوان ها و مفاصل (bones & joints):

استخوان ها و مفاصل در ریگ بندی دقیقا مثل استخوان ها و مفاصل بدن انسان هاست. طریقه عملکرد آن ها هم دقیقا مثل استخوان ها و بدن انسان هست. بدین صورت که اگر بخواهید دست یک کاراکتر را برای انیماتور مدل کنید و ریگ ببندید، نیاز است که یک استخوان(bone) در قسمت بازو و یک استخوان در قسمت ساعد داشته باشید و سه مفصل (joint) برای شانه آرنج و مچ نیز در نظر بگیرید. این استخوان ها به قسمت متناظر خود در مدل کاراکتر بایستی چسبانده بشوند. حتما می پرسید که ارتباط مفاصل با مدل ما چیست؟ باید به شما بگویم که مفاصل نقش ارتباطی بین دو استخوان را دارا هستند.

کنترلر های حرکتی:

این کنترلر ها برای تغییراتی در کاراکتر ایجاد میشوند که استخوان خاص متناظری برای آن تغییر ندارند ولی حالت های مختلفی می توانند داشته باشند مثل کنترلر برای باز یا بستن پلک چشم ها؛ همان طور که میبینید اگر مسئول ریگ بندی کاراکتر این قابلیت را در نظر نگیرد باعث حذف خیلی از حالات کاراکتر می شود؛ این کمبود برابر است با از دست رفتن زنده تر و طبیعی تر شدن حرکات کاراکتر.

دفورمر ها (deformers):

هر دو موردی که در بالاتر گفته شد نیاز به دفورمر دارند؛ لابد می پرسید دفورمر دیگر چیست؟ دفورمر به ابزاری گفته میشود  که با استفاده از آن هر قسمتی از مدل بدون دوباره کشیدنش بتواند تغییر کند. کارایی دفورمر در قسمت استخوان ها این است که با استفاده از دفورمر ها انیماتور زاویه آن ها را در هر جهت دلخواه قرار میدهد و موقعیت های متفاوتی را با آن ها می سازد. کنترلر های حرکتی هم به دفورمر نیاز دارند آن هم از نوع منحنی. وظیفه این دفورمر ها این است که قوس خطوط منحنی مدل را با آن ها تغییر بدهیم؛ برای مثال تغییر قوس منحنی گونه کاراکتر نیاز به یک دفورمر در همان قسمت دارد که با کنترلر ها مقادیر این دفورمر ها تغییر می کند.

مهارت های یک متخصص ریگ بندی

برای آنکه در زمینه ریگ بندی کاراکتر یک شخص حرفه ای بشوید، نیاز دارید که در چندین مهارت تخصص داشته باشید. بیایید با هم این مهارت ها را بررسی کنیم.

مهارت شناخت حرکتی

یکی از این مهارت ها آشنایی با آناتومی موجودی که می خواهید ریگ بندی کنید (انسان، اسب، سگ، پرنده و…) می باشد. برای آن که Rigging (که به خاطر اشتباه مرسوم در ترجمه به ریگ بندی معروف است) شما همه ابعاد حرکتی مورد نیاز کاراکترتان را برآورده کند، نیاز است که بدانید در صورت حرکت قسمتی از بدن کدام یک از قسمت های دیگر بدن هم تحت تاثیر قرار می گیرد.

احتمالا در این قسمت برای شما یک سوال پیش می آید: اگر کاراکتر ما بی جان باشد و آناتومی خاصی نداشته باشد (فرض کنید کاراکتر مورد نظر شما یکی از  لوازم خانگی باشد مثل چراغ مطالعه یا ماشین لباس شویی یا تلویزیون …) در ریگ بندی آن چه اتفاقی می افتد و برای کنش ها و واکنش ها چه چیز هایی را بایستی در نظر بگیریم؟ برای این که به جواب این سوال برسیم ابتدا قسمت بعدی مقاله رو مورد مطالعه قرار بدهید.

مهارت شناخت شخصیتی

مهارت دیگری که باید در آن زمینه تخصص داشته باشید؛ فهم ویژگی های شخصیتی و روحیات کاراکتر ها است یعنی با کمک طراح و کارگردان این مورد را باید در ریگ بندی کاراکتر خودتان لحاظ کنید. برای مثال ویژگی هایی که در ریگ بندی یک شخصیت ابله باید رعایت کنیم را نمی توانیم در ریگ بندی یک شخصیت شاد و سر حال استفاده کنیم. این مسئله خودش را در طراحی کنترلر های حرکتی و دفورمر های صورت خیلی بیشتر از بقیه نقاط بدن نشان میدهد. حال برگردیم به سوال قبلی؛ برای آن که بتوانیم یک شخصیت بی جان را ریگ بندی کنیم باید بدانیم که کاراکتر مورد نظر چه ویژگی های اخلاقی و شخصیتی را شامل می شود؛ اگر کاراکتر ما یک کتاب غمگین باشد طبیعتا ریگ بندی متفاوتی با یک جعبه همیشه شاد دارد.

مهارت ریاضیاتی و برنامه نویسی

برای آن که بتوانید برخی از کنش ها و واکنش ها، محدودیت ها، حرکات خودکار برخی از اعضای بدن وابسته به حرکت برخی دیگر از اعضای بدن ( مانند حرکت خودکار آرنج یا زانو با توجه به حرکت مچ ها ) را شبیه سازی کنید نیاز به دانستن روابط ریاضی خصوصا در زمینه مثلثات و زوایا دارید. برای آنکه بتوانید این روابط ریاضی حاکم بر این حرکات را بر روی مدل خود پیاده سازی کنید؛ نیاز به دانش برنامه نویسی و طراحی الگوریتم دارید. البته در نزم افزار های سطح پایین انیمیشن سازی، نرم افزار این اعمال را بر عهده کامپیوتر گذاشته است ولی در نرم افزار های پیشرفته تر مانند مایا و افتر افکت، با بالاتر رفتن هرچه بیشتر سطح کار به سطح بالاتری از این دانش نیاز دارید.

کلام آخر

در این مقاله به بیان مفاهیم ریگ بندی کاراکتر پرداختیم. در مقاله های آتی به بیان روند انجام این فرایند، ویژگی های یک ریگ بندی مناسب و آموزش ابزار های این کار می پردازیم. با ما همراه باشید.