انیمیشن نقاشی روی شیشه: انیمیشن سازی با طعم خاص بودن

نقاشی روی شیشه یکی از تکنیک‌های انیمیشن سازی دو بعدی هست که در اون با استفاده از رنگ‌های روغنی که سرعت خشک شدنشون کُند و زمان‌بره، بر روی شیشه طرح‌های پیوسته‌ای نقاشی میشه.

نقاشی روی شیشه، جزو روش‌های کار مستقیم زیر دوربین عکاسی به حساب میاد، به طوری که پس از هر گونه تغییر روی نقاشی، اون فریم توسط دوربین عکس‌برداری میشه تا فریم بعدی با تغییر تصاویر روی همان صفحه نقاشی شود. در پایان هم با تلفیق این تصاویر، توهم حرکت برای بیننده به وجود میاد.

نقاشانی (انیماتورهایی) که از این تکنیک برای ساخت انیمیشن تبعیت می‌کنند، غالبا به صورت انفرادی کار می‌کنند تا در قالب یک تیم انیمیشن ساز. این سبک، یکی از سبک‌های مشکل در ساخت انیمیشن به حساب میاد و برای تولید یک اثر قابل قبول، حوصله و علاقه زیادی باید خرج کرد.

تکنیک نقاشی بر روی شیشه یکی از پر زحمت ترین روش‌های ساخت انیمیشن دو بعدی است که از لحاظ ویژگی‌های بصری کاملا منحصر بفرد می‌باشد- موزیک ویدئوی انیمیشنی Blown Minded، اثر کارین خلیفه (2011)

 

ابزارها و تکنیک‌ها

 

• شیشه

ابتدایی‌ترین وسیله برای شروع کار، یک صفحه یک‌دست و مسطحه و در بیشتر موارد از شیشه استفاده می‌کنند. این تکنیک، مشابه فرایند ساخت انیمیشن شنی هست؛ اینجا هم شیشه در برگیرنده تاریخچه‌ای از شکل‌گیری تصاویر ، تغییر و تکامل نقاشی و پاک شدن همیشگی اونهاست.

 

• رنگ

برای نقاشی بر روی شیشه معمولا رنگ‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند که روند خشک شدن بسیار کندی داشته باشند؛ تا با این ترفند، انیماتور فرصت پیدا کنه روی کامل‌تر کردن طرح‌ها وقت بیشتری بگذاره.

رنگ روغن از پرکاربردترین اقسام رنگ‌های مورد استفاده توسط هنرمندان انیمیشن روی شیشه است. اصولا رنگ‌های پایه آبی (محلول در آب) کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، ولی در صورت استفاده، گواش گزینه‌ایه که با اضافه کردن کمی گلیسیرین به اون، زمان خشک شدنش به تعویق می‌افته.

 

• پاک‌کننده

در این کار پاک‌کنی وجود نداره جز استفاده از روغن کتان و تورنتین معدنی. با این ابزار میشه به راحتی قسمت‌هایی از صفحه شیشه رو تمیز کرد تا برای طرح بعدی آماده بشه. با استفاده از روغن کتان میشه لایه‌های رنگ روغنی که روی شیشه کار شده رو نازک‌تر کرد.

در این تکنیک، برای تصویر کردن کاراکتر در لوکیشن‌های مختلف، رنگ و تصویر پس‌زمینه درهم ‌آمیخته میشه تا فضایی خالی و جدید در قاب شیشه بدست بیاد.

• ابزار کمکی

انیماتورها برای اینکه جذابیت بصری بیشتری به نقاشی و انیمیشن اضافه کنند به جز رنگ می‌تونن از «ماسه، گرده آجر، ماژیک‌های وایت‌بردی، ذغال و پاستل» هم استفاده ‌کنند.

 

• قلمو

انیماتورها به دلخواه از انواع قلموها برای نقاشی استفاده می‌کنند. تنوع در قلمو برای نقاشی رنگ روغن زیاده. از طرفی، برخی آثار هم با استفاده از نقاشی انگشتی بر روی شیشه تولید شده‌اند.

 

• دوربین عکاسی و رایانه

 در اين تكنيك تصاوير به صورت جداگونه از قبل تصویر نشدند که با پشت سر هم قرار گرفتنشون حس حركت ايجاد بشه؛ بلکه بعد از تکمیل هر فریم روی شیشه، برای ثبت نقاشی‌ها باید از دوربین عکاسی استفاده کرد. دوربین از بالا به صورت ثابت روبروی شیشه قرار می‌گیره و با ثبت هر فریم اون ها رو به رایانه برای انجام عملیات اصلاح و تدوین منتقل می‌کنه.

 

• نور

استفاده از یک منبع نوری مناسب برای عکس‌برداری با کیفیت از کار ضروریه. در صورتی که نیاز به ایجاد سایه و نور کم باشه، با کم و زیاد کردن نور، تغییر زاویه تابش و یا اصلاح رایانه‌ای این کار امکان‌پذیره. با این که نورپردازی از پشت شیشه عموما در ساخت انیمیشن شنی متداوله، اما در بعضی از آثار نقاشی روی شیشه هم از این تکنیک نورپردازی استفاده کردند.

ضخامت‌های متفاوت از رنگ روغن بر روی شیشه، حس‌های متفاوتی رو ایجاد می‌کنه و از منظر کیفیت‌های بصری، تضاد رنگی فوق‌العاده‌ای به وجود میاره. هر قدر كنتراست بين كاراكترها و اجزای مختلف نقاشی بالاتر باشه، تصویر زیباتر و باکیفیت‌تری بدست میاد. البته باید توجه داشت که بعضی از جوهرهای آبی و رنگ‌هاي تمپرای تخم‌مرغی(egg tempera)در شرایط ایجاد حالت ضدنور، برعکس عمل می کنند؛ یعنی به جای بازتاب نور، روشن تر به چشم میان.

 

• محیط کار ایمن

داشتن یک محیط کار دنج و پر از امکانات همیشه خوشحال کنندست، اما محیطی که برای ساخت انیمیشن نقاشی روی شیشه انتخاب میشه باید تهویه مناسب داشته باشه تا در طولانی مدت به خاطر کار کردن با رنگ و حلال‌های شیمیایی، ریه‌ها آسیب پذیر نشوند.

 

ویژگی‌های انیمیشن نقاشی روی شیشه

• گرافیک خاص و متمایز نسبت به سایر تکنیک‌های انیمیشن‌سازی
• پیوند حسی فریم به فریم و بدون واسطه بین انیمیشن و کارگردان (که درواقع نقاش و انیماتورِ کار هم خودشه).
• کمترین میزان استفاده از ابزار دیجیتال برای تصویرسازی
• در اين تكنيك هيچ راه برگشتي برای اصلاح تصاویر به صورت دستی وجود نداره؛ چون با ایجاد هر فریم، فریم قبلی محو میشه (مثل انیمیشن شنی).

گرافیک خاص تکنیک انیمیشن نقاشی روی شیشه که با ایجاد پیوند حسی مستقیم میان کارگردان و اثر تاثیرگذاری آن را دوچندان می‌کند- نمایی خارق‌العاده از انیمیشن «عشق من»، اثر الکساندر پتروف (2006)

• امکان ایجاد حس تصاویر 3 بعدی با استفاده از ضخامت‌های متفاوت از رنگ روغن و تغییر زاویه تابش نور به شیشه
• اصلاح تصاویر با نرم‌افزار چندان موردعلاقه نقاش‌ها نیست؛ چون معتقدند حسّ طبیعی انیمیشن رو تحت‌الشعاع قرار میده.
• سرعت کار بالا در ساخت سکانس در عین سرعت کندِ نقاشی

جالبه که هر چند نقاشی انیمیشن یک فرایند زمان‌بره و خیلی حوصله و اعصاب لازم داره، اما سرعت تکمیل یک سکانس در این تکنیک در مقایسه با تکنیک‌های ساخت انیمیشن به صورت دیجیتال، بالاتره. چگونه؟ چون با پایان نقاشی و عکس‌برداری، چندان کار زیادی برای ویرایش تصویر، متحرک‌سازی و غیره باقی نمی‌مونه.

• پس از پایان فیلم تنها چیزی که باقی مونده، یک نقاشی از آخرین صحنه فیلم بر روی شیشه خواهد بود.
• قابل تلفیق با سایر تکنیک‌های ساخت انيميشن ديجيتالي، بازی‌های ویدئویی و غیره.
• مناسب برای انیمیشن‌های خاص و موزیکال غیر داستانی

هنرمندان شاخص در تکنیک انیمیشن نقاشی روی شیشه

• کارولین لیف(Caroline Leaf)

خانم لیف، هنرمند کانادایی-امریکایی، از  نخستین هنرمندان مطرح در زمینه ساخت انیمیشن نقاشی روی شیشه و انیمیشن شنی به شمار میاد. لیف از جمله افرادیه که از تکنیک نقاشی انگشتی روی شیشه در کارهاش استفاده کرده. آثار ماندگاری مانند «خیابان» (1976) رو ساخته  و بارها برای آثارش جوایز معتبر بین‌المللی دریافت کرده.

• الكساندر پتروف(Aleksandr Petrov)

الکساندر پتروف هنرمند روسی و از برجسته ترین پیشگامان تکنیک انیمیشن نقاشی روی شیشه است. در کارنامه هنری این انیماتور و کارگردان انیمیشن، ساخت آثار فاخر و چشم نوازی مانند «پیرمرد و دریا» (1999) و «عشق من» (2006) به چشم می‌خوره. پتروف دوبار برای انیمیشن‌های «گاو» (1989) و «عشق من» نامزد اسكار شد و برای فيلم تحسين شده و شاهکار «پيرمرد و دريا» جایزه اسكار بهترین انیمیشن کوتاه رو از آنِ خودش کرد.

• ويليام كنتريج(William Kentridge)

ويليام كنتريج  از هنرمندان و استادان انيميشن روي شيشه با ذغال هست. گوشه ای از هنر کنتریج در ساخت انیمیشن «فلیکس در الیکس(Felix in Exile)» کاملا به چشم می خورد.

• سایر هنرمندان

در این سال ها هنرمندان دیگری نیز پا به این عرصه از ساخت انیمیشن دو بعدی گذاشتند. در  زیر، به مرور برخی آثار خواهیم پرداخت.

انیمیشن نقاشی روی شیشه «چتر» اثر جین لی

 

انیمیشن نقاشی روی شیشه «گربه» اثر گوران استونیک

 

 

 

قبل از شروع کار با رنگ روغن و ورود به دنیای طراحی و نقاشی دونستن اصول این رشته خیلی ضروریه. یکی از مهم‌ترین این اصول، دانش رنگ شناسی و نحوه استفاده از رنگ‌ها بخصوص رنگ‌های روغنه. هر رنگ یک کاربردی داره، شما باید بدونید چطور رنگ‌ها رو در کنار هم قرار بدین و اون‌ها رو باهم ترکیب کنین تا حس و حالی می‌خواهید رو به بیننده منتقل کنین. با دوره آموزشی رنگ‌شناسی نوشیکا اصول پایه‌ای این رشته رو از اساتید حرفه‌ای یاد بگیرید.

 

 

 

وقتی اینجایی یه معنی بیشتر نمی تونه داشته باشه یعنی تو هم مثل ما عاشق انیمیشن و انیمیشن‌سازی هستی و اول راهی، اما نمی دونی از کجا باید شروع کنی؟ ما برای شما یه مقاله ویژه آماده کردیم و سعی کردیم به تمام سوالات شما درباره انیمیشن و یادگیری انیمیشن توضیح بدیم.
یعنی برای انیمیشن‌ساز شدن فقط یک کلیک فاصله داری!
تنها کاری که باید بکنی اینه که روی شروع کلیک کنی