به نام خالق زیبایی ها
با مجموعه ی راهبردی “کمک حال انیماتور” در خدمت شما عزیزان نوشیکایی هستیم. همانطور که می دانید در مقاله قبلی به بررسی فیزیک حرکت در انیمیت دو بعدی پرداختیم؛ در این سری از مقاله ها سعی خواهیم کرد قوانین دوازده گانه انیمیشن و همچنین این که یک انیماتور چه ابزار های زیبایی را برای ثبت یک انیمیت زنده و قابل لمس با استفاده از این قوانین می تواند در دست داشته باشد را بررسی خواهیم کرد.فشردگی و کشیدگی (Squash & Stretch) 

اصول دوازده گانه که برای انیمیشن در نظر گرفته می شود، نخستین بار توسط فرانک توماس و اولی جانسون که جزو نُه پیرمرد انیماتور دیزنی بودند، در کتاب “The Illusion of life” بیان شد.لازم به ذکر است از این کتاب به عنوان انجیل در صنعت انیمیشن نیز یاد می شود.
جانسون و توماس تالیف کتابشان را طی سال ها بر پایه ی تجربیات خود و هفت پیرمرد باقی مانده ی دیگر از انیماتور های دیزنی قرار دادند. این دوازده اصل بر اساس قوانین فیزیک حرکت، انیمیت را روان تر، طبیعی تر و جذاب تر می کنند. البته بعضی از این اصول مانند اغراق (Exaggration) و جذابیت (Appeal) ماهیت غیر فیزیکی و فانتزی دارند.

خلاصه مقاله:

در این مقاله به بررسی مفهوم فشردگی و کشیدگی خواهیم پرداخت، به این صورت که در ابتدا تعریفی از این مفهوم را بیان خواهیم کرد و سپس به چهار دسته ی مهم و اساسی از این اصل اشاره می کنیم تا مفهوم فشردگی و کشیدگی به راحتی در ذهنتان نقش ببندد. این چنین دسته بندی را در کمتر سایتی مشاهده خواهید کرد، پس با دقت این مقاله را بخوانید تا این مفهوم یک بار برای همیشه در ذهنتان بماند.

فشردگی و کشیدگی (Squash & Stretch) :

بیان می دارد که هر موجود زنده، هر جسم غیر سخت و به طور کلی هر شی یا جانداری که در انیمیشن از آن استفاده می کنیم، دارای یک مقدار مشخص از انعطاف پذیری هستند؛ و به سبب همین انعطاف پذیری کارکتر ها در “Pose” های مختلف حالت های مختلفی را به خود می گیرند. این مفهوم به قدری در انیمیشن کاربردی و مهم است که فرانک توماس و اولی جانسون در کتاب خود این چنین در مورد این مفهوم سخن می گویند: ( تا کنون مهمترین دست آورد ما چیزی بوده که نامش را فشردگی و کشیدگی می گذاریم.) یک مثال خوب از این اصل این است که وقتی یک بازو را خم می کنیم، فشرده می شود. اما در حالت عادی، بازو در حالت کشیده ی خود قرار دارد؛ و یا یک مثال قابل لمس تر، وقتی توپ به زمین برخورد می کند، در مسیر حرکت، تحت تاثیر نیروی جاذبه کشیده می شود و پس از آن در هنگام برخورد به زمین، بسته به جرم آن جسم و شدت ضربه فشرده می شود.

• به طور عمده می توان فرورفتگی و کشیدگی را به چهار دسته تقسیم بندی کرد:

• برای بیان عواطف و احساسات، حالت های مختلف چهره اعم از شادی، ناراحتی و غمگینی، به فکر فرو رفتن، صحبت کردن و یا حتی فقط برای نمایش چهره، به طوری که زنده بودن خود را با تغییر شکل در گونه ها، لب ها و چشم هایش نمایان می سازد.
  به طور مثال وقتی یک شخصیتی حالت ناراحتی به خود دارد باید از خاصیت فشردگی (squash) استفاده کرد، گویی که نیروی جاذبه زمین فشاری بیش از حد به آن وارد وارد می کند، و کاراکتر یک بار سنگینی را روی دوش خود حس می کند. اما درست برعکس این داستان، اگر کاراکتر حالتی شاد به خود داشته باشد، باید از کشیدگی ( stretch) استفاده کرد. به گونه ای که کاراکتر ما قامتی افراشته، همراه با سینه های جلو آمده دارد و سر خود را بالا برده به گونه ای که بر نیروی جاذبه ی زمین چیره می شود.

• برای نمایش میزان جرم یک جسم و همچنین شدت نیروی وارد شده به آن جسم از فشردگی و کشیدگی استفاده می شود.
  همانطور که گفته شد، وقتی یک توپ فوتبال که ماهیت نرم دارد، به زمین برخورد می کند، در حین فرود آمدن به زمین به خاطر وجود جاذبه زمین کمی کشیده می شود و در لحظه ی برخورد با زمین فشرده خواهد شد. حال بیایید یک توپ فوتبال یک توپ پینگ پونگ و یک توپ بولینگ را در نظر بگیرید؛ سه توپ با سه خاصیت و جرم های متفاوت. توپ فوتبال را که توضیح دادیم، اما برای دو توپ دیگر میزان کشیدگی و فشردگی با توجه به جرم آن ها و یا شدت ضربه متفاوت خواهد بود. توپ بولینگ در هنگام سقوط و برخورد قاعدتا به سبب جرمش فشردگی و کشیدگی کمتری دارد. در رابطه با توپ پینگ پونگ که ماهیت سبک تر و سخت تری نسبت به توپ فوتبال دارد نیز این امر حاکم است اما نسبت به توپ فوتبال فشردگی و کشیدگی  کمتری دارد. (به GIF های زیر توجه کنید.)

• برای انجام یک عمل و حالت های مختلف حرکات عادی یک جاندار.
  به طور مثال وقتی یک کاراکتر می خواهد پرش انجام دهد می توان این پرش را به دو قسمت تقسیم کرد و هر بخش را جدا گانه مورد بررسی قرار داد و دید که چگونه فشردگی و کشیدگی باعث زیبا تر شدن و طبیعی تر شدن یک پرش خواهد شد. همانطور که گفته شد عمل پریدن را به دو مرحله تقسیم می کنیم: مرحله اول قبل پرش که کاراکتر خود را آماده پرش می کند؛ باید در این قسمت از خاصیت فشردگی (squash) استفاده کرد. اما درست در مرحله ی بعدی که کاراکتر برای پریدن گام می گیرد تا به نقطه اوج برسد، باید از خاصیت کشیدگی (stretch) استفاده نمود. حال بیایید یک مثال از حالت های مختلف حرکات یک جاندار بگوییم تا در هم تنیدگی در جزبه جز انیمیت خود را با این اصل  کاملا حس کنید. به عنوان مثال وقتی یک کاراکتر بخواهد راه برود یا هر عمل دیگری را انجام دهد باید برای زنده تر شدن انیمیت خود از اصل فشردگی و کشیدگی استفاده کنیم. در هنگام راه رفتن و انیمیت سیکل حرکتی آن کاراکتر باید “Pose” هایی که دارای فشردگی و کشیدگی هستند را به خوبی پیاده سازی کنید تا به هرچه بهتر شدن انیمیت خود کمک کنید.

• فشردگی و کشیدگی برای داستان نویسان و نحوه کمک رسانی به انیماتور ها در طراحی استوری برد.
  اینکه یک شخصیت در یک صحنه چه کاری باید انجام بدهد و اینکه در این صحنه در ذهن نویسنده چه می گذرد، قطعا به داستان وابسته است. طراحان استوری بورد “story board” در این قسمت کمک اصلی را به پیاده کردن مفهوم فشردگی و کشیدگی می کنند. در طراحی استوری بورد بازیگری کارکتر ها باید همراه با مفاهیم فشردگی و کشیدگی، اغراق بیش از حد معمول صحنه آرایی و… که در مقاله های بعدی به بیان آن ها می پردازیم به تصویر کشیده شود، تا بتواند آنچه در فکر کاراکتر هست را همراه با بیان حالت ها و احساسات به نمایش بگذارد. این امر اغلب مورد توجه طراحان استوری بورد قرار نمی گیرد. در استوری بورد و مخصوصا جاهایی که انیماتور مفهوم قسمتی از داستان را به خوبی درک نکرده است، داستان نویسان می توانند از فشردگی و کشیدگی و همچنین سایر قوانین انیمیشنی برای بیان عواطف و احساسات و حالت مد نظر خود کمک بگیرند، تا انیماتور ها و حتی بینندگان بتوانند ارتباط بهتری با کاراکتر و حرکت مخصوصش بگیرند. برای مطالعه بیشتر می توانید به مقاله ی “استوری بورد و مبانی طراحی آن” در قسمت کاراکتر ها در همین سایت مراجعه کنید.

بسیار عالی چهار دسته را با هم بررسی کردیم و ملاحظه نمودید که چقدر در انیمیت خود می توانید ظرافت و حس زنده بودن را به مخاطب با این اصل ساده و کاربردی القا کنید.
آینده طور: در مقاله های بعدی به اصول دیگری از اصول پیرمرد های انیماتور دیزنی اشاره خواهیم کرد و سعی می کنیم مفاهیم انیمیت دو بعدی را به سبک نوشیکایی برایتان بازگو کنیم.
به امید توفیق روز افزون.