دفورمر چیست و در نرم افزار مایا چه کاربرد هایی دارد

در مقاله قبلی به شما توصیه شده بود تا از blend shape برای بهینه تر کردن عملیات ریگ بندی و انیمیت در مایا استفاده کنید. برای استفاده از این ابزار شما نیاز به دفورمر دارید دفورمرها انواع مختلفی دارند. طبق دسته بندی سرپرست ریگ بندی پیکسار انواع دفورمرها به دسته های زیر تقسیم می شوند.

• دفورمر چرخش

با قرار گرفتن این دفورمر بر روی اجزای کاراکتر انیماتور قادر خواهد بود که که آن جزء را در جهات مجاز بچرخاند.

• دفورمر موقعیت

با استفاده از این دفورمر می توان آبجکت مورد نظر را در راستای محور های مختصات(xyz) جابجا کرد.

نکته: بخشی از دفورمرها قابل کنترل توسط انیماتور نیستند بلکه با کمک دانش برنامه نویسی تحت تاثیر سایر دفورمرها قرار می گیرند. برای مثال در ریگ دست، هنگامی که حالت کنترل دست بر روی Ik (الگوریتم ik چیست؟) باشد دیگر انیماتور بر روی موقعیت و زاویه آرنج کنترلی ندارد و فقط می تواند جهت خمش را تعیین کند. جایابی آرنج با توجه به طول دست و موقعیت شانه و مچ توسط کد هایی که نوشته شده انجام می پذیرد.

• دفورمر اندازه

این دفورمر نیز با توجه به دو و یا سه بعدی بودن کاراکتر، برای هر آبجکت به تعداد ابعاد آن موجود است. البته با توجه به مود ریگ بندی می توان به همه ابعاد دسترسی داشت و یا اینکه فقط با تغییر یک بعد بقیه هم تحت تاثیر تغییر اندازه در آن محور تغییر کنند. برای مثال اگر مود کاری آبجکت بر روی squash & stretch (فشردگی و کشیدگی) باشد، با اضافه کردن  scale در بعد x به همان نسبت از مقدار این ویژگی در محور y کم می شود. یا اینکه در حالت عادی تغییر اندازه این دو مقدار با هم متناسب اند( اگر کاراکتر سه بعدی باشد محور z نیز دفورمر مخصوص به خود را دارد و با توجه به طراحی و نیاز رابطه خاصی با دو محور دیگر دارد.)

نکته: ریگ بندی حرفه ای بایستی قابلیت سوییچ میان حالات مختلف تغییر اندازه (مستقیم، فشردگی و کشیدگی یا همان معکوس و یا مستقل از هم) را داشته باشد. البته در پروژه هایی فقط حالت مستقیم پاسخگوی کار هست و نیازی به فعالیت اضافه نیست.

این سه دفورمر دفورمرهای اصلی هستند ولی اگر در پروژه ای deformer دیگری مشاهده کردید مانند دفورمرskew یا تغییر موقعیت یک ضلع از آبجکت نسبت به ضلع دیگر تعجب نکنید. این نیاز های کاراکتر شما هستند که کنترلر ها را می سازند.

دفورمر و مش بندی

هنگامی که شما یک جسم سه بعدی را برای ریگ بندی در نرم افزار مایا طراحی می کنید برای آنکه این جسم طبیعی باشد شما نیاز به مش بندی کاراکتر دارید. به طور ساده تر مش بندی مثل کشیدن پوست بر روی استخوان ها و ماهیچه هاست.

هر چه قدر که شما به دقت بیشتری برای خمش نیاز دارید مش های شما دارای خانه های کوچکتری می شوند.هر یک از خانه های کوچک موجود در یک مش قابلیت جابجایی نسبت به یک دیگر را دارند و بایستی آنها را وابسته به یک دیگر و یا وابسته به سایر کنترلر ها کرد.

اگر به پوست آرنج دقت کنید در هنگام جمع شدن دست کشیده می شود و هنگامی که دست باز است بر روی هم می رود. منظور از تاثیرپذیری مش از سایر کنترلر ها این تغییر حالت پوست آرنج نسبت به موقعیت دفورمرهای مچ دست است.

دفورمرهای blend shape ها بر روی یک آبجکت اصلی اعمال می شوند. این آبجکت به نام آبجکت پایه (base object) شناخته می شوند. آبجکت های پایه می توانند تحت تاثیر چندین blend shape deformer قرار بگیرند. به این مثال توجه کنید. مش طراحی شده برای گونه ها تحت تاثیر عوامل گوناگونی ممکن است قرار بگیرد. اگر که چشم ها جمع شوند گونه به سمت بالا کشیده می شود؛ اگر ارواره ها و یا همان فک تکان بخورد گونه دستخوش تغییر می شود و یا باد شدن لپ ها حرکت مستقل گونه را نشان میدهد. این یک آبجکت بود با چندین تاثیر از طرف دفورمرهای مختلف.

برای اجسام پیچیده تر می توان گروهی از اجزا را تحت تاثیر گروهی از دفورمرها قرار داد. برای مثال لباس های کاراکتر می توانند در یک گروه قرار بگیرند و حرکت بدن می تواند دفورمر برای این گروه بشود.

ساختار سلسه مراتبی

یکی از نکات مهم دیگر استفاده از دفورمرها رعایت ساختار های سلسه مراتبی است. یعنی کدام یک از دفورمرها بر دیگری اولویت دارد. در نرم افزار مایا اولویت ها به صورت پیش فرض به این صورت است که هر کدام زود تر ساخته شد اولویت بیشتری دارد و هر کدام که دیرتر ساخته شد در ساختار سلسله مراتبی پایین تر است. ولی با این حال شما می توانید ترتیب این تغییر دهنده ها را جا به جا کنید. برای اینکار شما کافیست با استفاده از کلید وسط موس آن ها را در منوی نمایش داده شده بکشید و در ترتیب مورد نظر رها کنید.

deformer sets

هنگامی که شما در نرم افزار مایا دفورمری را می سازید، مایا به صورت پیش فرض تمامی نقاطی از آبجکتی که آن Deformer بر روی آن اعمال شده را در یک مجموعه قرار می دهد. این مجموعه را deformer set می نامند. شما می توانید با استفاده از ابزار هایی که در نرم افزار موجود است نقاطی را به این محموعه اضافه کنید و یا اینکه برخی نقاط را از این مجموعه حذف کنید.

نرم افزار مایا روش های مختلفی برای تغییر مجموعه دفورمرها در نظر گرفته است. یکی از این ابزار هاRelationship Editor می باشد در این پنجره شما تمام مجموعه ها را می توانید ببینید و همچنین لیستی از نقاطی که زیر نظر این مجموعه قرار گرفته اند را می توانید مشاهده کنید.

همچنین این ابزار می تواند مجموعه های انحصاری برای هر دفورمر تدارک ببیند. با این ویژگی هر نقطه فقط زیر نظر یک دفورمر قرار می گیرد.

کلام آخر

در این آموزش آموختید که مفهوم دفورمر چیست و با انواع آن آشنا شدید (البته انواع دفورمرها در برخی نرم افزار های کمتر شناخته شده نام های دیگری دارند ولی ساختار کلی انواع دفورمرها به این صورت می باشد.) متوجه شدید که دفورمرها می توانند بر یک دیگر تاثیر بگذارند و آموختید چگونه مجموعه هایی برای هر دفورمر در نرم افزار مایا می شود.

با آموزش های دیگر ما همراه باشید.