باورپذیر بودن شخصیت های داستانی | نکاتی از داستان نویسی ( قسمت ششم )

شخصیت های باورپذیر

درباره ی شخصیت ها و ساخت شخصیت های محکم در داستان ها قبلا صحبت کرده بودیم. ولی در این نوشته سعی داریم تا ببینیم چه چیزی مخاطب ها را با شخصیت های داستان همراه می کند. درست است که هر چه شخصیت ها عمیق تر باشند، و عقاید و نظراتشان مشخص تر باشد، برای مخطبان باورپذیر تر هستند. ولی مخاطبان امروزی مثل یک کارآگاه با هوش و ریز بین هستند. هیچ چیز از نگاه ریز بین آن ها پنهان نمی ماند. مخصوصا احساسات مصنوعی. شما می توانید شخصیت های خود را در هیجان انگیزترین و واقعی ترین موقعیت ها و درگیری ها قرار دهید ولی تا زمانی که مخاطب نتواند منطق احساسی تصمیمات شخصیت ها را درک کند. نمی تواند با داستان ارتباط برقرار کند. در واقع شخصیت شما برای مخاطب باورپذیر نبوده است. و دیگر ادامه داستان برای او اهمیت نخواهد داشت.

خانه ی پرنده!

سکانسی که کارل بوسیله ابری از بیشمار بادکنک خانه ی خود را به پرواز در می آورد. و از شهر فرار می کند. سکانس بسیار جذاب و هیجان انگیزی است. پر از رنگ و لعاب و پر از زیبایی های بصری است. ولی با این حال هنوز با عقل جور در نمی آید و باورپذیر نیست. چرا یک نفر باید بخواهد خانه اش را به پرواز در بیاورد؟ مگر هیچ هواپیمایی به مقصد آمریکای جنوبی وجود ندارد؟

اگر فیلم را از ابتدا دنبال کرده باشید خواهید دانست که در واقع کارل در حال اسباب کشی به جایی دور دست است. و این کار را به باشکوه ترین شکل ممکن انجام می دهد. انیمیشن بالا برای روشن شدن این موضوع برای مخاطب بیست دقیقه زمان صرف می کند. این بیست دقیقه شامل سکانس های غم انگیزی است که ارتباط عمیق کارل و همسرش الی را به ما نشان می دهد. عشق و علاقه ای که آن ها برای ساخت این خانه صرف کردند. و رویای سفری که از کودکی در سر داشتند را به تصویر می کشد. در ادامه زندگی کسالت بار  و روزمره کارل بعد مرگ همسرش را می بینیم. در کنار تمام این مسائل احساسی نویسندگان مشکل دیگری هم در سر راه کارل قرار می دهند همان حادثه محرک. سرمایه داران بی رحم بعد از این که کارل به طور اتفاقی به یکی از کارگر های آنان آسیب می رساند.موفق می شوند او را در دادگاه محکوم کنند. و دادگاه حکم می دهد که کارل خانه ی خود را به سرمایه داران بفروشد. و به خانه سالمندان نقل مکان کند.

اگر شما یک پیرمرد تنها بودید که به تازگی همسرش را از دست داده. همسری که از کودکی با او بزرگ شده اید. همسری که تمام زندگیتان بوده را درست هنگامی که آرزویتان در حال برآورده شدن است از دست می دهید. آرزویی که تمام عمر با همسرتان برای رسیدن به آن تلاش کرده بودید. از طرف دیگر افراد سودجو در حال خراب کردن خانه تان باشند. خانه ای که آخرین یادگاری است که از همسرتان باقی مانده. و دادگاه شما را شما را مجبور به رفتن به خانه ی سالمندان کرده باشد. با در نظر گرفتن این شرایط چه کاری می کردید؟ چه عکس العملی نشان می دادید؟

یادمان باشد که کارل تما عمرش را مشغول فروختن بادکنک بوده است. حالا که از جزییات زندگی کارل آگاه شدیم پرواز کردن با میلیون ها بادکنک منطقی به نظر می رسد. و این تصمیم برایمان باور پذیر است. در واقع کارل بر اساس اولویت ها، مهارت ها، احساسات و موقعیتی که در آن قرار گرفته بود بهترین تصمیم را گرفت.

مهم تر از قهرمانی

تصمیمات غافل گیر کننده می توانند در پایان فیلم هم وجود داشته باشند. هنگامی که تغییرات اساسی در شخصیت ها رخ می دهد. در بیشتر زمان انیمیشن ماشین ها، لایتینگ مک کویین مشغول صحبت کردن درباره ی قهرمانی در کاپ پیستون است. و درباره ی شهرت و مزایایی که بعد از قهرمانی نصیبش می شود خیال بافی می کند.

اما هنگامی که زمان قهرمانی فرا می رسد. درست هنگامی که کاپ قهرمانی در چنگش است بی خیال قهرمانی می شود. و در چند سانتی متری خط پایان توقف می کند. به عقب بر می گردد تا به کینگ قهرمان گذشته ی مسابقات که تصادف کرده کمک کند تا مسابقه را به پایان ببرد. او از این کار هیچ نفعی نمی برد ولی وجدانش قبول نمی کند که بی توجه از کنار این مساله رد شود. اتفاقی که ما هرگز از او انتظار نداشتیم. ولی میتوانیم تصمیمش را درک می کنیم. و برایمان باورپذیر است. چرا که می دانیم چگونه به این نقطه رسیده تا چنین تصمیمی بگیرد.

در ابتدای فیلم مک کویین شخصیتی خود رای و مغرور است. و برای دوستانش اهمیتی قائل نیست. به دلیل اتفاقاتی که در شب سفرش به محل آخرین مسابقه ی فصل می افتد. مجبور می شود تا مدتی را در شهر کوچک رادیاتور اسپرینگ بگذراند. جایی که با نوع دیگری از زندگی آشنا می شود. و دوستان نزدیکی در آنجا پیدا می کند. یکی از بهترین برخورد ها و تقابل ها میان مک کویین و دکتر هادسون رخ می دهد.

دکتر هادسون قهرمان سابق مسابقات پیستون بوده که بعد از تصادف وحشتناکی که در آخرین مسابقه اش می کند. همه او را رها می کنند. دکتر هادسون به مک کویین فروتنی و تواضع را می آموزد. و به او یاد می دهد که تمام این شهرت ها و موفقیت ها ممکن است موقتی باشند. می توان گفت دکتر هادسون همان نقش شخصیت استاد و راهنما را برای مک کویین بازی می کند. این یادگیری ها و رابطه ای که مک کویین با مردم این شهر برقرار می کند. باعث می شود تا ارزش های مک کویین تغییر کند. تغییراتی که قهرمان در طول داستان می کند نکته بسیار مهمی است. زمانی که مک کویین می بیند قهرمان افسانه ای این گونه تصادف کرده و مانند دکتر هادسون مصدوم شده است. نمی توانند تعلیمات دکتر را نادیده بگیرد. به کمک کینگ می رود تا او بتواند مسابقه را به پایان برساند تا به خود و دوستانش اثبات کند که چیزی بیشتر از یک ماشین مسابقه ای است.

نکته آخر

فیلم ها اساسا باید درباره ی شخصیت های جذاب و سرگرم کننده باشند که با تصمیماتشان داستان فیلم را جلو میبرند. اما این تصمیمات هر قدر هم جالب و دوست داشتنی باشند باید از نظر احساسی برای مخاطب توجیح شوند. تا چیزی بیشتر از چند صحنه ی زیبا و چند دیالوگ با مزه باشند. تا برای آنها باورپذیر باشند. تصمیماتی که مصنوعی و ساختگی به نظر برسند واقعی بودن فیلم را از بین می برند. و مخاطب را از فضای فیلم دور می کنند. و زمانی که مخاطب از فضای فیلم خارج شود حتی بهترین و زیباترین صحنه ها و اتفاقات برایش اهمیتی نخواهد داشت.