بره ناقلا و استودیوی انیمیشن آردمن

توی قسمت یک استودیوی اصیل بریتانیایی: آردمن انیمیشن! راجع به استودیوی انمیشن سازی آردمن صحبت کردیم و توی این قسمت قراره بقیه آثار و اتفاقاتی که این استودیو رقم زد رو به اشتراک بزاریم. پس با ما تا آخر همراه باشید.

برۀ ناقلا در آردمن وارد می‌شود

اثر دیگه‌ای که آردمن تولید کرد، «برۀ ناقلا» یا «گوسفند ناقلا» (Shaun the Sheep) بود که یه مجموعۀ تلویزینی مخصوص کودکانه. اولین بار توی بریتانیا و در سال 2007 و در ماه مارس از شبکۀ تلویزیونی ‌بی‌بی‌سی پخش شد.

تعداد کل قسمت‌های این مجموعه 170 تاست. به طور داستانی هم این مجموعه اسپین‌آف «والاس و گرومیت» محسوب میشه. شخصیت محوری این مجموعه همون برۀ ناقلای کوچولوییه که توی فیلم کوتاه «اصلاح سه‌تیغ» نقش داشت.

کل اتفاقات مجموعه، ماجراجویی‌های این برۀ کوچولو همراه با بقیۀ گوسفندهای گله توی زمین کشاورزی در بریتانیای شمالیه. این مجموعه شهرت زیادی کسب کرد و توی 180 کشور پخش شد. تمام قسمت‌های این سریال هم 7 دقیقه‌ای هستن. در ادامه می‌تونین یه کلیپ بانمک از این مجموعه رو ببینید. پیشنهاد می‌کنم ببینید، چون بامزه‌ست.

بعد از اینکه این سریال مشهور شد، فیلمش هم ساخته شد: «شان گوسفنده» (Shaun the Sheep Movie). این فیلم هم مثل سریالش در ژانر کمدی ماجراجوییه و توی سال 2015 منتشر شد. همچنین نامزد بهترین فیلم انیمیشن توی هشتاد و هشتمین دورۀ جوایز اسکار شد.

مبنای این فیلم بر اساس نوشته‌های نیک پارک هست (همونی که کارگردان فیلم‌های «والاس و گرومیت» بود). داستان فیلم از این قراره که شان گوسفنده و بقیۀ گله به شهر بزرگ میرن تا صاحبشون رو از مخمصه‌ای که توش گیر کرده، نجات بدن.

کارگردان‌های این اثر ریچارد استارزک و مارک برتون هستن. همین دو نفر هم فیلمنامۀ کار رو نوشتن. آهنگ فیلم رو ایلان اشکری ساخته. توی لیست صداپیشه‌های این فیلم، به یه اسم ایرانی برمی‌خوریم: امید جلیلی. جلیلی متولد سال 1344 و بازیگر و کمدین ایرانی-بریتانیاییه.

پدر و مادر جلیلی ایرانی‌ان، ولی خودش توی بریتانیا متولد شد و همون‌جا هم مدرسه و دانشگاه رفت. توی دانشگاه اولستر زبان انگلیسی و تئاتر خوند. اولین موفقیت قابل توجهش توی استنداپ کمدی در جشنوارۀ حاشیه‌ای ادینبورا توی سال 1995 با نمایش «پسر صاحب مغازه کبابی قد کوتاه چاق» و «عرب و یهودی» بود.

جلیلی توی کشورهای مختلفی برنامه اجرا کرده: استرالیا، ایرلند، دانمارک، کانادا، آلمان و آمریکا. توی آمریکا یه ویژه‌برنامه در شبکۀ اچ‌بی‌او داشت. خب از بحث دور نشیم و برگردیم به شان گوسفنده. تریلر این فیلم رو می‌تونین در پایین ببینید.

قسمت دوم این فیلم با اسم «شان گوسفنده: فارماگدون» (A Shaun the Sheep Movie: Farmageddon) در ژانر علمی تخیلی کمدی توی سال 2019 منتشر شد. توی آمریکا و از طریق نتفلیکس توی سال 2020 اکران شد.

این فیلم 43.1 میلیون دلار درآمد کسب کرد و از نظر منتقدها به دلیل انیمیشن، شوخ‌طبعی و طنز نظرات مثبتی دریافت کرد. در جوایز فیلم بفتا بریتانیا بهترین فیلم انیمیشنی شد. همچنین نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم انیمیشنی توی نود و سومین دوره جوایز اسکار بود که در رقابت با انیمیشن «روح» شکست خورد.

این فیلم هم دو تا کارگردان داره، ولی هر دو تا کارگردانش با قسمت اول متفاوتن: ریچارد فیلن و ویل بچر. ولی نویسندۀ کار مارک برتونه که کارگردان و نویسندۀ قسمت اول هم بود. ایدۀ اولیۀ داستان از ریچارد استارزک بود که این فرد هم کارگردان و نویسندۀ قسمت اول بود. تریلر این فیلم رو می‌تونین در ادامه ببینید. نکتۀ جالب قسمت اول و دوم این فیلم اینه که باد گلو توش حضور مؤثری داره!

خیلی بده که یه نفر روی رفیق نزدیکش سیفون بکشه!

آردمن انیمیشن از اواخر دهۀ 1990 میلادی چندتا کار کوتاه انیمیشنی ساخت و از این طریق خودش رو به بازار انیمیشن معرفی کرد. سال 2006 بود که اون‌ها به طور رسمی وارد ساخت انیمیشن‌های کامپیوتری شدن. اما با ساختن کدوم انیمیشن؟ «برآب‌رفته» (Flushed Away).

برآب‌رفته اولین انیمیشن سه‌بعدی کامپیوتری آردمن بود. داستان در مورد یه موش خوش‌تیپ و تنها به اسم رودی هست که زمانی که می‌خواد از دوست خپل و مزاحمش خلاص بشه، توی توالت میفته و دوستش سیفون رو روی اون می‌کشه.

رودی وارد فاضلاب میشه و متوجه میشه افسانۀ شهر موش‌ها واقعیت داره و شهری مانند شهر انسان‌ها توی فاضلاب بنا شده و موش‌ها مانند انسان‌ها در کنار همدیگه زندگی می‌کنن. رودی از دختری به اسم ریتا کمک می‌خواد و … .

هیو جکمن (بازیگر معروف فیلم‌های «مردان ایکس»، «پرستیژ» و «چشمه») صدای رودی رو اجرا می‌کنه که نقش اول انیمیشنه. یکی دیگه از صداپیشه‌های این انیمیشن کیت وینسلت هست (بازیگر نقش «رز» توی فیلم تایتانیک). وینسلت صدای نقش «ریتا مالون» رو اجرا می‌کنه که اون هم یه موش صحراییه.

ایان مک کلن (بازیگر نقش «گاندولف» توی فیلم ارباب حلقه‌ها) صداپیشۀ یه وزغه. این وزغ می‌خواد که همۀ موش‌های  صحرایی رو به قتل برسوه تا بتونه جایی برای صدها فرزند خودش فراهم کنه. همچنین ژان رنو (بازیگر معروف فیلم‌های «لئون»، «گودزیلا» و «راز داوینچی») هم جزو صداپیشه‌های این انیمیشنه. تریلر این انیمیشن رو می‌تونین ببینید.

این انیمیشن با همکاری آردمن و دریم ورکس ساخته شده. اول تریلر فقط لوگوی دریم ورکس رو می‌بینیم، ولی در انتهای تریلر بالای اسم انیمیشن، اسم هر دو تا کمپانی دریم ورکس و آردمن رو می‌بینیم.

پای مرغ به جای تخم مرغ!

تا فوریۀ 2020 آثار آردمن در حدود 1.1 میلیارد دلار در سراسر جهان فروش داشتن و به طور متوسط هر فیلم در حدود 135 میلیون دلار توی گیشه فروخته. انیمیشن‌های استاپ موشن آردمن جزو استاپ موشن‌های پرفروش گیشه محسوب میشن.

پرفروش‌ترین استاپ موشن تمام تاریخ انیمیشن رو آردمن ساخته: «فرار مرغی» (Chicken Run). فرار مرغی پرفروش‌ترین فیلم آردمن محسوب میشه؛ با حدود 225 میلیون دلار فروش. این انیمیشن توی سال 2000 به وسیلۀ دریم ورکس و آردمن به طور مشترک ساخته شد.

این اثر دو تا کارگردان داره: پیتر لورد و نیک پارک (خالق «والاس و گرومیت»). این دو نفر تهیه‌کننده و نویسندۀ این انیمیشن هم هستن. مل گیبسون (کارگردان فیلم‌های «شجاع‌دل»، «مصائب مسیح» و «آپوکالیپتو») جزو صداپیشه‌های این انیمیشنه.

میراندا ریچاردسون و تونی هی‌گارث از صداپیشه‌های دیگۀ این فیلمن. زمان فیلم 84 دقیقه و هزینۀ تخمینی ساختش حدود 42 میلیون دلار بوده. داستان فیلم در مورد یه تعدادی مرغه که توی یه مزرعه برای تخم‌گذاری استفاده میشه ازشون.

صاحب مزرعه تصمیم می‌گیره به جای فروش تخم‌مرغ از دستگاهی برای تولید پای مرغ (نوعی کیک) استفاده کنه. مرغ‌ها برای نجات جون خودشون نقشه‌ای برای فرار می‌کشن. توی این کارتون از فیلم‌های «شجاع‌دل»، ایندیانا جونز» و «جنگ ستارگان» الگوبرداری شده. توی ادامه می‌تونین دستگاه تولید پای مرغ رو ببینید.

سکانس هیجان‌انگیزیه! دو تا مرغ وارد این دستگاه میشن و هی سعی می‌کنن تا از این دستگاه فرار کنن. هر بار که مخاطب فکر می‌کنه الان دیگه نجات پیدا کردن، متوجه میشه که وارد بخش جدیدی از دستگاه شدن که خطر دیگه‌ای داره تهدیدشون می‌کنه.

اگه شما هم به دنبال ساخت انیمیشن به روش استاپ موشن هستین، میتونین دوره ساخت انیمیشن به روش استاپ موشن ما رو تهیه کنین.

نظرات مردمی در باغ وحش!

توی سال 1991 نیک پارک انیمیشن کوتاه «مصاحبه با حیوانات» (Creature Comforts) رو توی سبک استاپ موشن و در ژانر کمدی و شبه‌مستند ساخت. توی این فیلم با حیوون‌های باغ وحش متحرک مطابق با موسیقی متن فیلم که در مورد خونه‌هاشونه مصاحبه میشه.

این فیلم بعداً به اساس یه مجموعۀ تبلیغات تلویزیونی برای تابلوهای برق توی بریتانیا تبدیل شد و توی سال 2003 یه مجموعۀ تلویزیونی به همین سبک منتشر شد. نسخۀ آمریکایی این مجموعه هم ساخته شد. فیلم کوتاه مصاحبه با حیوون‌ها پنج دقیقه طول کشید و توسط نیک پارک طراحی و کارگردانی شده.

این محصول که به عنوان بخشی از یه مجموعه به اسم «لیپ سینچ» برای شبکۀ 4 ساخته شده بود، توی سال 1991 میلادی جایزه اسکار بهترین فیلم کوتاه انیمیشن رو از آن خودش کرد. حیوون‌هایی که توی این فیلم باهاشون مصاحبه میشه عبارتند از: یه گوریل افسرده، یه شیر کوهی برزیل و یه اسب آبی جوون که از هوای سرد، کیفیت پایین محفظه و نبود فضا و آزادی شکایت داره.

خانواده‌ای از خرس‌های قطبی هم در مورد مزایا و مضرات باغ وحش برای رفاه حیوون‌ها صحبت می‌کنن. به جای اینکه موضوع از یه دیدگاه یه طرفه یا مغرضانه باشه، توی فیلم توازن قاطعی وجود داره. بعضی از حیوون‌ها از وضعیت زندگی خودشون راضی‌ان، بعضی از مصاحبه‌شونده‌ها از زندگیشون راضی نیستن و بعضی‌ها هم عقیده‌ای خنثی دارن. توی کلیپی در ادامه می‌تونین بخشی از این مصاحبه‌های بانمک رو ببینید.

پیوند و جدایی دو استودیو آردمن و دریم ورکس!

توی سال 1997 آردمن و دریم ورکس با هم قراردادی بستن که طبق اون انیمیشن «فرار مرغی» رو به طور مشترک با هم بسازن. گفتیم که «فرار مرغی» اولین فیلم بلند آردمن محسوب میشه. 27 اکتبر 1999 آردمن و دریم ورکس یه قرارداد دیگه امضا کردن که طبق اون با هزینۀ 250 میلیون دلار، چهار تا فیلم دیگه (غیر از «فرار مرغی») در طول 12 سال بسازن.

اولین پروژه توی این چهار تا فیلم قرار بود «خرگوش و لاک‌پشت» بر اساس نوشته‌های ازوپ باشه. ازوپ از نویسنده‌های یونان باستان بود که قصه و افسانه می‌نوشت. بنا به گفتۀ هرودوت (مورخ یونانی) ازوپ برده‌ای از اهالی سارد (یه شهر باستانی توی غرب آسیا) بود.

تحت نام ازوپ افسانه‌هایی تعریف و منتشر شده که منشأ تعداد زیادی از امثام و حکم هستن. ازوپ دارای سیصد و چهار افسانه‌ست. ازوپ تا آخر عمرش برده نموند، بلکه صاحبش اون رو آزاد کرد و برخی از اهالی دلفی (یه شهر باستانی توی یونان) اون رو به قتل رسوندن.

«خرگوش و لاک‌پشت» یکی از حکایاتیه که به ازوپ نسبت داده شده. داستان در مورد خرگوشیه که به علت سرعت خودش لاک‌پشتی رو مسخره می‌کنه و یه مسابقۀ دو برگزار می‌کنه بین خودش و لاک‌پشت، چون به برنده شدن خودش مطمئن بوده.

دو سال بعد از اینکه این پروژه شروع شد، متوقف شد و دلیل توقفش مشکلات فیلمنامه‌ای اعلام شد. 23 ژوئن 2000 «فرار مرغی» منتشر شد که موفقیت زیادی چه در بین منتقدها و چه توی گیشه کسب کرد. توی سال 2005 هم شخصیت‌های والاس و گرومیت بعد از 10 سال غیبت در سینما با فیلم «والاس و گرومیت: نفرین موجود خرگوش‌نما» برگشتن و جایزۀ اسکار بهترین انیمیشن رو کسب کردن.

1 اکتبر 2006، درست قبل از انتشار «برآب‌رفته» بود که نیویورک‌تایمز اعلام کرد دریم ورکس و آردمن به خاطر اختلافاتی که با هم پیدا کردن، نمی‌تونن قرارداد و همکاری‌شون رو ادامه بدن. قرارداد به طور رسمی در تاریخ 30 ژانویه سال 2007 فسخ شد.

طبق حرف سخنگوی کمپانی آردمن انیمیشن، مدل کسب و کار دریم ورکس دیگه با آردمن سازگار نبود و بالعکس، مدل کسب و کار آردمن هم با دریم ورکس سازگار نبود. همچنین این سخنگو گفت «جدایی بین این دو کمپانی نمی‌تونست دوستانه‌تر از این رخ بده»!

حرف پایانی در استودیو آردمن

آردمن انیمیشن برندۀ جایزۀ بهترین شرکت انیمیشن‌سازی بریتانیا شده. همین‌طور گفتیم که شخصیت‌های والاس و گرومیت به نوعی نمادهای فرهنگی بریتانیا شدن. از این جهت آردمن موفقیت زیادی داشته. ولی وقتی میزان فروش آثارش رو با کمپانی‌های آمریکایی مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که توی گیشه به اندازۀ استودیوهای آمریکایی درآمد نداره.