توی مقالۀ «کهن‌الگوی شخصیت‌ها در فیلم‌ها» یه شخصیتی رو معرفی کردیم به اسم «قهرمان». گفتیم قهرمان شخصیتیه که با چالش‌هایی روبه‌رو میشه و از خودش، مردم، شخصیت‌های دیگه یا ارزش‌هایی دفاع و محافظت می‌کنه. توی این مقاله می‌خوایم 16 تا شخصیت قهرمان زن رو در آثار استودیو والت دیزنی بهتون معرفی کنیم.
1- بل در «دیو و دلبر»
«دیو و دلبر» (Beauty and Beast) یه انیمیشن توسط استودیو والت دیزنی ساخته و در تاریخ 22 نوامبر سال 1991 توسط والت دیزنی پیکچرز پخش شد. داستان این انیمیشن برگرفته از داستان «دیو و دلبر» اثر ژنی ماری لی پرنس دی بیومونت هست.
اول داستان، یه زن گدا یه شاهزادۀ جوون رو نفرین و اون رو تبدیل به یه دیو زشت می‌کنه. زن جادوگر به اون دو تا چیز میده: یه آینۀ جادویی که اون رو از حوادث مطلع می‌کنه و یه گل رز که تا بیست و یکمین سال تولید شکوفه میده. اون باید تا اون موقع عشق واقعی رو حس کنه تا نفرین بشکنه وگرنه تا آخر عمر همون جونور زشت باقی می‌مونه.
از سمت دیگه یه دختر زیبا به اسم «بل» همراه پدر مخترعش موریس زندگی می‌کنه، آخرین اختراع موریس یه ماشین چوب خردکُن هست که و هنگامی که اون از طریق جنگل برای به نمایش گذاشتن اختراعش توی یه نمایشگاهی میره، گرگ‌ها اون رو تعقیب می‌کنن و اون به قصر دیو میره و دیو اون رو زندانی می‌کنه.
بل میره دنبال پدرش و با دیو برخورد می‌کنه و دیو بعد از مدتی که اون و پدرش رو زندانی کرد، عاشق بل میشه و عشق واقعی رو حس می‌کنه و نفرین شکسته میشه. صداپیشگی شخصیت بل رو پیج اوهارا (Paige O’hara)، بازیگر و خوانندۀ آمریکایی انجام داده.
بل یه دختر ناسازگاره که آرزو داره در ازای ماجراجویی، زندگی روستایی قابل پیش‌بینی خودشو رها کنه. وقتی پدر موریس توسط دیو خونسرد زندانی میشه، بل به اون آزادی خودش رو در ازای آزادی پدرش پیشنهاد میده و در نهایت یاد می‌گیره که دیو رو با وجود ظاهر ناخوشایندش دوست داشته باشه.
جفری کاتزنبرگ، رییس استودیو والت دیزنی، «دیو و دلبر» رو به عنوان یه انیمیشن موزیکال با یه قهرمان قوی سفارش داد و فیلمنامه‌نویس لیندا وولورتون رو برای نوشتن اون به عنوان اولین کارش استخدام کرد. وولورتون بل رو بر پایۀ قهرمان افسانۀ فرانسوی «دیو و دلبر» از سال 1756 میلادی اقتباس کرد و بل رو کمی قوی‌تر و کمتر منفعل از قهرمان اون افسانه خلق کرد.
دیزنی قبل از انیمیشن «دیو و دلبر» مدت‌ها برای به تصویر کشیدن شخصیت‌های زن فیلم‌هاش به عنوان قربانی، مورد انتقاد گرفته بود. به خاطر همین وولورتون در تلاش برای جلوگیری از چنین انتقادی، با الهام از جنبش حقوق زنان، بل رو به یه قهرمان زن در آثار دیزنی تبدیل کرد.
2- راپونزل در «گیسوکمند»
«گیسوکمند» یا «ژولیده» (Tangled) یه انیمیشن کمدی سه‌بعدی که استودیوی والت دیزنی در سال 2010 اون رو ساخته و توسط والت دیزنی پیکچرز منتشر شده. این انیمیشن بر پایۀ «راپونزل» که یه افسانۀ آلمانی از مجموعه داستان‌های عامیانۀ برادران گریم هست، ساخته شده.
داستان این انیمیشن در مورد یه شاهدخت گمشده و جوون با موهای بلوند بلند جادویی هست که مشتاقه که برج خلوت خودش رو ترک کنه. بر خلاف میل مادر قلابیش، اون کمک یه دزد رو می‌پذیره تا اون رو به دنیایی که هرگز ندیده، ببره.
عنوان فیلم قبل از اکران، «راپونزل» (Rapunzel) معرفی شد ولی بعداً به Tangled (ژولیده) تغییر پیدا کرد تا از نظر جنسیتی خنثی به بازار عرضه بشه. گیسوکمند شیش سال رو صرف تولید با هزینه‌ای بیشتر از 260 میلیون دلار کرد که اگه درست باشه، اون رو به پرهزینه‌ترین فیلم انیمیشنی و یکی از پرهزینه‌ترین فیلم‌های تمام دوران تبدیل می‌کنه.
داستان این انیمیشن اینطوری شروع میشه که قطره‌ای از خورشید روی زمین می‌چکه و از اون گلی طلایی‌رنگ رشد می‌کنه. پیرزنی جای اون گل رو پیدا می‌کنه و خودشو به وسیلۀ اون جوون می‌کنه. اون نمی‌خواد که بقیه جای اون گل رو پیدا کنن و به خاطر همین این موضوع رو به هیچ کسی نمیگه و خودش هر چند وقت یک بار به کنار اون گل میره و با خوندن آواز نیرو و زیبایی جوونی خودش رو پس می‌گیره.
تا اینکه ملکه باردار میشه و توی بستر بیمار می‌افته. مردم شهر همه به دنبال دارویی برای بیماری اون هستن. اون‌ها این گل طلایی رو پیدا می‌کنن و جوشونده‌ش رو به ملکه میدن. ملکه حالش خوب میشه و دختری به اسم راپونزل رو با موهای طلایی به دنیا میاره.
مندی مور (Mandy Moore)، هنرپیشه و خوانندۀ آمریکایی صداپیشگی راپونزل رو برعهده داشته. راپونزل با اینکه شاهزاده ست، ولی از میراث سلطنتی خودش بی‌خبره؛ اون توی کودکی توسط پیرزنی که بالا در موردش توضیح دادیم دزدیده میشه و توی یه برج منزوی بزرگ میشه.
راپونزلی که توی انیمیشن می‌بینیم، نسبت به راپونزلی که توی افسانۀ آلمانی بوده، کمتر منفعله. از شخصیت راپونزل استقبال زیادی شد و منتقدا از شخصیت پرشور، پر جنب و جوش و مستقل اون تعریف کردن. راپونزل به عنوان دهمین پرنسس دیزنی رسماً در 2 اکتبر 2011 وارد خط تولید شد.
3- آنا دیگر شخصیت قهرمان زن در آثار دیزنی در فیلم«یخ زده»
«یخ‌زده» (Frozen) رو والت دیزنی پیکچرز ساخته و در سال 2013 منتشر کرد. این انیمیشن بر پایۀ رمان «ملکه برفی» اثر نویسندۀ مشهور، هانس کریستیان آندرسن، ساخته شده. انیمیشن یخ‌زده پنجاه و سومین انیمیشن کلاسیک والت دیزنیه و بازیگرهای مطرحی مثل کریستین بل، ایدینا منزل و جاناتان گروف توی اون به صداپیشگی پرداختن.
فیلم با تعدادی یخ‌شکن که در حال جمع‌آوری یخ از روی یه دریاچۀ منجمد در نقاط سردسیر نروژ توی آرندال هستن شروع میشه. بین این یخ‌شکن‌ها یه پسربچۀ 8 ساله که اسمش «کریستوف» هست به همراه گوزن شمالی کم سن خودش «اسون»، سعی داره یخ جمع‌آوری کنه و تا اونجایی که می‌تونه برای این کار تلاش می‌کنه.
یخ‌شکن‌ها بعد از جمع‌آوری یخ کافی به سمت شهر حکومتی «آرندال» حرکت می‌کنن. پرنسس «آنا» خواهر بزرگتر خودش «السا» رو دیروقت از خواب بیدار می‌کنه تا با اون برف بازی کنه؛ چون السا یه قدرت جادویی داره که می‌تونه به وسیلۀ اون برف و یخ تولید کنه.
اولش السا راضی به بازی با آنا نمیشه ولی وقتی که به آنا بهش پیشنهاد ساخت آدم برفی رو میده، قبول می‌کنه. اون دو تا به یکی از سالن‌های بزرگ کاخ میرن و شروع به بازی می‌کنن. السا یه زمین یخی بزرگ درست می‌کنه و همۀ سالن رو پر از برف و یخ می‌کنه.
دو تا خواهر یه آدم برفی درست می‌کنن و اسمش رو «اولاف» می‌ذارن که به گفتۀ السا، آغوش‌های گرم رو دوست داره. در حین بازی، وقتی السا می‌خواد از سقوط (حادثه) آنا جلوگیری کنه به طور اتفاقی با یکی از پرتوهای یخی خودش به سر آنا ضربه می‌زنه و باعث میشه که او بیهوش بشه و رشتۀ کوچیکی از موهاش به رنگ سفید دربیاد.
کریستین بل (Kristen Bell) که صداپیشۀ شخصیت آنا بوده گفته که برای این نقش هیجان‌زده بود و از 4 سالگی همیشه آرزوی حضور توی یه انیمیشن دیزنی رو داشته. اون همچنین گفته «من همیشه انیمیشن‌های دیزنی رو دوست داشتم، اما اینکه صداپیشۀ یکی از زنان در انیمیشن‌های دیزنی شوم چیزی بود که برای من دست‌نیافتنی بود».
بل به این دلیل میگه که فکرشو نمی‌کرده که صداپیشۀ یه شخصیت توی انیمیشن‌های دیزنی بشه که حالت زن‌ها توی انیمیشن‌های دیزنی همیشه با شخصیت و سنگین بوده و اون‌ها با متانت صحبت می‌کردن ولی بل طوری به جای شخصیت آنا حرف زده که گویی آنا از بقیۀ شخصیت‌ها رک‌تر، عجیب‌تر، ستیزه‌جوتر، شادتر و خام‌تره.
4- آریل در «پری دریایی کوچولو»
«پری دریایی کوچولو» (The Little Mermaid) یه انیمیشن موزیکال و فانتزی که استودیوی والت دیزنی توی سال 1989 تولید کرده. این بیست و هشتمین فیلم انیمیشنی دیزنیه که بر اساس داستان دانمارکی «پری دریایی کوچولو» نوشته در سال 1837 اثر هانس کریستیان آندرسن ساخته شده.
داستان فیلم دربارۀ یه پری دریایی 16 ساله به اسم آریل هست که شیفتۀ خشکی و انسان‌هاست و رویای انسان شدن رو توی سرش می‌پرورونه؛ آریل عاشق شاهزاده‌ای انسان به اسم اریک میشه که باعث میشه با اورسولا، جادوگر دریا، یه معاملۀ جادویی انجام بده تا انسان بشه و با اریک باشه.
جودی بنسون (Jodi Benson) دوبلور و خوانندۀ آمریکایی صداپیشۀ آریل بود. آریل چهارمین پرنسس دیزنی رسمی، اولین پرنسس غیرانسان و تنها پرنسس دیزنیه که تبدیل به یه مادر شده. آریل دختر هفتم پادشاه تریتون و ملکه آتنا از پادشاهی سرزمین زیر دریا به اسم آتلانتیکا ست.
آریل اغلب سرکشه و توی فیلم اول، آرزو داره بخشی از دنیای انسان‌ها باشه. اون با شاهزاده اریک که اون رو از یه کشتی غرق شده نجاده داد ازدواج می‌کنه و با هم صاحب یه دختر به اسم ملودی میشن. گفتیم که شخصیت آریل از یه داستان دانمارکی گرفته شده، ولی کمی مثل بقیۀ شخصیت‌های اقتباس‌شدۀ دیزنی، کمی تغییر داده شد.
آریل با استقبال متفاوت منتقدا مواجه شد. بعضی از نشریات مثل تایم از اون به دلیل اختصاص بیش از حد به اریک انتقاد می‌کنن، ولی بعضی از نشریات دیگه مثل امپایر، این شخصیت رو به خاطر شخصیت سرکشش ستایش می‌کنن که متفاوت با نقش‌های قبلی پرنسس‌های دیزنیه. داستان دانمارکی اصلی پری کوچولوی دریایی تراژیک بوده و توی انیمیشن، این وجه داستان هم تغییر کرده.
توی این قسمت، چهار تا از قهرمان‌های زن توی آثار دیزنی رو بررسی کردیم: سه تاشون انسان بودن و یکی‌شون یه پری دریایی. توی قسمت بعد می‌ریم سراغ چهارتا قهرمان دیگه. به نظر شما چهار تا قهرمان بعدی کی هستن؟ بذارین راهنمایی‌تون کنیم. یکی از چهار تا قهرمان قسمت بعدی این مقاله، یه ماهیه و یکی دیگه از اون چهار تا قهرمان، یه شیره!
تمامی این شخصیت ها نیاز به یه داستان قوی دارن. شما هم میتونین با مشاهده دوره آموزش داستان نویسی از چاک ویلیامز به اصول داستان نویسی مسلط بشین و داستان خودتون رو بنویسین.
با ما همراه باشین تا ببینیم چهار تا قهرمان زن در آثار دیزنی بعدی کیا هستن.
ادامه داره…
